Gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Het is een feestelijke dienst vandaag. Want er treden nieuwe mensen in het ambt, zeven mensen die willen omzien naar anderen, die hun talenten willen inzetten voor de dienst aan elkaar en aan God om het maar eens hoogdravend te zeggen. Anders gezegd: mensen die zich geroepen voelen een taak op zich te nemen in de kerk. Bovendien zijn we dankbaar voor een hele rij aan ambtsdragers die dit de afgelopen jaren vol overgave, liefde en toewijding hebben gedaan.
En bij al deze feestelijkheid lezen we dan best een pittige tekst uit de Bijbel. Het begint allemaal met een grote vraag. Jezus vraagt aan zijn leerlingen, zijn ambtsdragers zou je misschien kunnen zeggen: “Wie zeggen de mensen dat ik ben?” En daarna nog een keer: “En jullie zelf, wie denken jullie dat ik ben?”
Een open vraag. Allemaal verschillende antwoorden zijn mogelijk. Zal Jezus zelf niet goed weten wie hij is? Is hij nog zoekende naar zijn identiteit? Of maakt hij zich zorgen over zijn imago, over de manier waarop anderen naar hem kijken? Wil hij testen of de mensen wel weten wie hij werkelijk is? We weten het niet. Wat we wel weten is dat Petrus een antwoord geeft dat niet bestemd is voor het grote publiek. Jezus drukt zijn leerlingen op het hart (eigenlijk staat het er sterker: hij bestraft zijn leerlingen) om hierover met niemand te spreken.
Het verhaal krijgt een zware en serieuze toon als Jezus vervolgens vertelt over zijn lijden, zijn dood en zijn opstanding. Hij vertelt hoe dit alles móet gebeuren. Hij voelt zich geroepen deze weg te gaan. Hij vraagt er nog een grote groep mensen bij zodat het vervolg van het verhaal voor iedereen te horen is. Hij zegt: “Wie mijn volgeling wil zijn, moet zichzelf verloochenen, zijn kruis op zich nemen en zo achter mij aankomen.”
Toen we van de week met de nieuwe ambtsdragers bij elkaar zaten en ik vertelde over deze tekst die vandaag op het leesrooster staat, werd me op het hart gedrukt: maak het maar niet te zwaar, hoor! Ja, want een beetje zwaar is het wel. Wat moeten we met zo’n tekst over lijden en sterven, over jezelf verloochenen en je kruis op je nemen? Wat moeten we daarmee vandaag, op deze heugelijke dag?
Allereerst, de context begrijpen waarin deze woorden klinken. Want het was een hele andere tijd. Een tijd van overheersing. De Romeinen hadden het land ingenomen. Het kwam er echt op aan welke kant je kiest: volg je Jezus? Dan heeft dat consequenties. Je zal erop worden aangesproken. Zoals Petrus later als Jezus gevangengenomen wordt, tot driemaal toe wordt aangesproken: je hoort toch ook bij die Jezus… En ook in Caesarea Filippi waar Jezus nu is met zijn leerlingen, was het niet vanzelfsprekend om te doen waar je zin in had of te geloven wat je maar wil geloven. Er was toen geen vrijheid van meningsuiting of vrijheid van godsdienst, zoals wij dat kennen. En dat maakt die tekst over je kruis op je nemen ook zo moeilijk toepasbaar op onze relatief veilige levens vol vrijheden.
En toch kwam ik deze week in de krant een modern voorbeeld tegen van jezelf verloochenen en je kruis op je nemen. Football-speler Colin Kaepernick kiest ervoor om aan het begin van de wedstrijd, bij het spelen van het Amerikaanse volkslied, niet recht overeind te gaan staan, zoals dat hoort, maar naar beneden te zakken op één been. Hij protesteert tegen de vele dodelijke slachtoffers onder zwarte Amerikaanse burgers door politiegeweld. Deze daad heeft grote consequenties voor hem, sinds dat moment, ondertussen twee jaar geleden, speelt hij geen Football meer omdat geen team hem meer wil hebben.
Die ene daad was naar alle waarschijnlijkheid het einde van zijn succesvolle carrière. Zijn leven is veranderd van een leven als professioneel Football-speler, naar een leven als activist voor burgerrechten.
Nu staat hij op een poster van Nike. Op die poster staat de tekst: ‘Geloof in iets, ook al betekent het dat je alles opoffert. Just do it, doe het gewoon.’ Natuurlijk is dit een commerciële actie van Nike, zij willen met deze reclame geld verdienen. Maar het is ook een groot statement en een actie met consequenties: deze week stonden er allemaal filmpjes op de social media van mensen die hun Nike-schoenen verbrandden of het Nike-logo uit hun T-shirts knipten.
Ook in deze tijd zijn er dus nog momenten waarop je het verschil kan maken, aandacht kan vragen voor onrecht, en dat is niet zonder consequenties. Ik vind Colin Kaepernick daar een prachtig voorbeeld van.
En als we terug gaan naar de Bijbeltekst, dan was Jezus natuurlijk ook zo’n persoon: hij móest lijden en sterven, zo legt hij het zelf uit. Het was zijn roeping of een goddelijk moeten waar hij niet onderuit kwam. Jezus moest die weg gaan en ging die weg.
Tegen ons zegt Hij: volg mij op die weg. Kom achter mij aan. Niet omdat het moet, maar wie wíl, wie mijn volgeling wíl zijn. In alle vrijmoedigheid mag je de keuze maken om Jezus te volgen, om verschil te maken en bewust te zijn van consequenties die kunnen volgen. Om je stem te laten horen voor kinderen die dreigen uitgezet te worden, om maar één van de vele voorbeelden te noemen…
Ik sprak vorige week op de kerkenraads-bbq een ambtsdrager die zei: ‘ik vraag me nog steeds af hoe het komt dat ik er niet voor gekozen heb om een muziekinstrument te gaan leren spelen, terwijl ik dat echt wel graag zou willen, maar dat ik in plaats daarvan een deel van mijn vrije tijd stop in het werken in de kerk. Ik kon makkelijk iets anders kiezen, maar ergens kon ik dat ook niet en móest het deze taak in de kerk worden.’ Is dat roeping? Is dat een goddelijk moeten? Ach, dat zijn grote theologische woorden. Het maakt ook niet uit. Maar wat is het goed dat er weer mensen zijn die kiezen voor een taak in de kerk, terwijl ze hun vrije tijd ook op tig anderen manieren zouden kunnen besteden.
Ik ben ervan overtuigd dat God mensen roept om het verschil te maken, om iets te betekenen voor een ander, ook vandaag de dag, hier in de kerk, in het ambt en buiten het ambt, in de kerk én buiten de kerk tot in de uithoeken van deze aarde. En we bidden straks zingend: Jezus ga ons daarin voor, deze wereld door.
Lieve (bijna)ambtsdragers, ga dan vrijmoedig, blijf dichtbij jezelf, weet je gedragen door de zegen van onze God en just do it…
Amen.