Niet lang geleden werd ik in een museum stilgezet bij een kunstwerk van Oscar Lourens, ‘Grey Measurements’. Het kunstwerk bestaat uit 342 maatbekers in allemaal verschillende soorten en maten. Lourens beschilderde de binnenkant van deze meetinstrumenten met een laag grijze grondverf. Daardoor zijn de inhoudsmaten onleesbaar geworden en de maatbekers ontdaan van hun functie.
Het kunstwerk zet me aan het denken. Het zijn net geen 365 maatbekers, vast expres zo gedaan. Anders had het weer in mijn meetsysteem gepast: voor elke dag een maatbeker. Ik kook overigens niet graag met maatbekers, ik doe het liever op gevoel, naar eigen smaak. Zou de kunstenaar dat voor ogen hebben?
Volgens de beschrijving bij het kunstwerk lukt ‘meten is weten’ nu niet meer. De tijd waarin we alles kunnen meten en begrijpen is voorbij. Of misschien is het meer een oproep: die tijd móet voorbij gaan; afgelopen zijn. De maat is vol. Dit kunstwerk is een metafoor voor de onmogelijkheid om grip op de wereld te krijgen. De wereld is per definitie onbegrijpelijk, een onmetelijk, grenzeloos mysterie.
Ik wil één element uit die onbegrijpelijke wereld verder uitwerken: de mens. We zijn zo geneigd om de mens, ieder mens, in onze maatbeker te stoppen. Voldoet hij of zij aan onze norm, aan onze maatstaven? We nemen de ander zo vaak en zo graag de maat. Het is verhelderend dat Oscar Lourens onze maatbeker volgooit met grijze verf. Hij maakt onze maatbeker onbruikbaar en leert ons op een nieuwe manier kijken: niet beperkend, maar verruimend. Niet door de ander naast onze meetlat te leggen, maar door de ander te zien zoals hij/zij werkelijk is. En dat is heilzaam, want: ‘met de maat waarmee je meet, zal je gemeten worden’ (Jezus, Maat voor het leven, in Matteüs 7:1-2).
Laten we de ander niet de maat nemen, maar laat je maatbeker eens vollopen met grijze verf. Stop met meten en zie de mens, gemaakt in zoveel verschillende soorten en maten, zie een goede buur, een vriend, een sportmaatje of een maat voor het leven, mens zoals jij. Ja, meet met mate.
Ds. Regina Davelaar,
predikant in De Ark in Berkel en Rodenrijs